Skip to content
Bir kitabı okurken hepimiz içimizde bir değerlendirme yaparız.
Bazen etkileyici bir cümle, bazen karakterin yaşadığı kırılma anı bizi derinden etkiler.
Peki ya tüm bunları tek bir puana nasıl sığdırıyoruz?
ruhvezeka.com‘da kitaplara verdiğimiz puanlar rastgele değil.
Her kitabı kendi türüne göre değerlendiriyor, belli ölçütlere göre notlandırıyoruz.
Çünkü bir roman, bir kişisel gelişim kitabıyla aynı kefeye konamaz.
Aynı şekilde bir psikoloji eseri, bir bilimkurgu kitabı gibi okunmaz.
Biz kitapları okur gözüyle değerlendiriyoruz.
Ne kadar düşündürdü?
Ne kadar hissettirdi?
Yazarı ne kadar başarılıydı, dili akıcı mıydı?
Tüm bu soruların cevabı puanlamamıza doğrudan etki ediyor.
Her kitap türü için belirlediğimiz özel kriterler var.
Bir biyografi, ne kadar ilham verdiğiyle öne çıkar.
Bir modern klasik, diliyle, atmosferiyle, taşıdığı ruhla puan kazanır.
Yani burada kitaplar sadece “beğenildi mi beğenilmedi mi” diye değil,
“ne vadetti, ne verdi” diye değerlendirilir.
Aşağıda tüm kategorilere özel olarak hangi unsurların değerlendirmeye alındığını,
ve bu unsurların puana ne oranda etki ettiğini detaylı şekilde görebilirsin.
Romanlar
Romanlarda puanlama yaparken en çok dikkat ettiğimiz şey anlatım gücü ve duygusal etki.
Bir roman, okuru içine çekmiyorsa, teknik olarak iyi yazılmış olsa da tam puanı hak etmez.
| Etken | Etki Oranı |
| Kurgu ve Anlatım Yapısı | %35 |
| Karakter Derinliği | %25 |
| Duygusal Etki ve Bağ Kurma | %20 |
| Dil ve Üslup | %15 |
| Özgünlük / Yazar Tarzı | %5 |
Kişisel Gelişim
Bu kategoride puanlamada en çok şuna bakıyoruz: Kitap gerçekten fayda sağlıyor mu?
Yani içeriği sadece tekrar eden klişelerden mi oluşuyor, yoksa okura yeni bir bakış açısı mı kazandırıyor?
| Etken | Etki Oranı |
| Pratiklik ve Uygulanabilirlik | %35 |
| Anlatım Sade ve Etkileyici mi? | %25 |
| Bilimsel / Gerçek Dayanak | %20 |
| İlham Verici İçerik | %15 |
| Format (grafikler, örnekler vb.) | %5 |
Psikoloji & Felsefe
Bu tür kitaplarda derinlik önemli. Ama sadece derin olmak yetmez.
İyi bir psikoloji ya da felsefe kitabı hem düşündürür hem de karmaşık konuları sadeleştirerek aktarır.
| Etken | Etki Oranı |
| Kavramsal Derinlik | %30 |
| Anlaşılabilirlik ve Açıklık | %25 |
| Örnekler / Gerçek Yaşam Bağlantısı | %20 |
| Düşündürme Gücü | %15 |
| Kaynaklara Dayanma / Tutarlılık | %10 |
Biyografi & Anı
Gerçek bir hayat hikâyesi ya da anı kitabı ne kadar samimi ve ilham vericiyse o kadar değerlidir.
Burada en çok anlatılan kişinin etkileyiciliği ve okura geçirdiği duygu öne çıkar.
| Etken | Etki Oranı |
| Hikâyenin İlham Verici Olması | %30 |
| Anlatım Tarzı (samimiyet, akıcılık) | %25 |
| Dönemsel ve Tarihsel Derinlik | %20 |
| Okurla Kurulan Bağ | %15 |
| Belge / Gerçeklik Düzeyi | %10 |
Deneme / Düşünce
Bu kategoride kitaplar genellikle yazarın kendi fikir dünyasını yansıttığı metinlerden oluşur.
O yüzden burada en çok önem verdiğimiz şey, düşünce derinliği ve okurla kurduğu samimi bağ.
| Etken | Etki Oranı |
| Düşünsel Derinlik | %35 |
| Anlatım Sadelik / Etkililik | %25 |
| Okurla Kurulan İçsel Diyalog | %20 |
| Üslup ve Biçem | %15 |
| Yazarın Tarzı ve Özgünlük | %5 |
Bilimkurgu / Distopya
Bu tür kitaplar geleceği, teknolojiyi ya da toplumu sorgulatan güçlü kurgular sunar.
Ama sadece “gelecek” anlatmak yetmez; iyi bir bilimkurgu ya da distopya kitabı kurduğu evrenle inandırır ve sarsar.
| Etken | Etki Oranı |
| Kurgu Derinliği ve Evrensellik | %30 |
| Anlatım ve Gerilim Yönetimi | %25 |
| Toplumsal / Felsefi Alt Metin | %20 |
| Karakterler ve Dünya İnşası | %15 |
| Teknoloji / Sistem Tasviri | %10 |
Modern Klasikler
- yüzyıldan sonra kaleme alınmış ama zamansız değere ulaşmış eserlerdir.
Bu kitaplarda hem edebi kalite hem de çağdaş insanı yansıtan bir ruh aranır.
| Etken | Etki Oranı |
| Edebi Anlatım Kalitesi | %30 |
| Döneme Ait Ruh ve Doku | %25 |
| Evrensellik ve Zamanüstülük | %20 |
| Karakter ve Tema Derinliği | %15 |
| Yazarın Üslubu ve Etkisi | %10 |
Kurgu Dışı
Bu kategori bilgiye dayalı, öğretici ya da gerçeklere odaklanan kitapları kapsar.
Burada en önemli kriter, bilginin doğruluğu ve okuyucuya ne kadar net aktarıldığıdır.
| Etken | Etki Oranı |
| İçerik Doğruluğu ve Kaynaklar | %30 |
| Anlatımın Açıklığı | %25 |
| Bilgi Derinliği ve Katkısı | %20 |
| Konu Örgüsü ve Yapı | %15 |
| İlgi Çekicilik ve Akıcılık | %10 |
Genel Not
Her türün puanlama ölçütü farklı çünkü her kitap okura farklı bir katkı sunar.
ruhvezeka.com olarak biz kitaplara not verirken sadece edebi zevke değil, kitabın türüne göre “ne vaat ettiğine” ve “bunu ne kadar başardığına” bakıyoruz.
Yani 4,5 puan alan bir roman ile 4,5 puan alan bir biyografi aynı şeyleri başarmış değildir. Ama her ikisi de kendi türünde yüksek başarı göstermiş demektir.
